Osuwisko w Kłodnem

W maju i czerwcu 2010 roku w południowej Polsce miały miejsce długie i intensywne opady atmosferyczne, które przyczyniły się do wystąpienia powodzi oraz licznych ruchów masowych. Jednym z obszarów dotkniętych tym zjawiskiem był południowy stok grzbietu Kleń w miejscowości Kłodne - położonej w Beskidzie Zachodnim, w gminie Limanowa. Osuwająca się ziemia zniszczyła m.in. kilkanaście budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz drogi i urządzenia infrastruktury technicznej.

Projekt naukowo-badawczy powstał w roku akademickim 2011/2012 jako efekt współpracy Koła Naukowego Geologii Inżynierskiej SIGMA (Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska) oraz naszego Koła Naukowego. Jego głównym celem było prowadzenie wspólnych prac: geologiczno-inżynierskich i geodezyjnych, zmierzających do oceny stopnia rozwoju osuwiska w Kłodnem. Pomiary prowadzone są w półrocznych interwałach. Pierwszymi koordynatorami byli: Jacek Stanisz (WGGiOŚ), Paulina Grabek oraz Paweł Drwal. W kolejnych latach byli to: Monika Daroch oraz Małgorzata Świątek i Mateusz Kufrasa (WGGiOŚ). Obecnie nad projektem pracują Łukasz Motyl, Witold Niewiem i Wojciech Chmiel oraz Marta Kumorowska (WGGiOŚ). Opiekunem naukowym projektu ze strony Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH pozostaje dr inż. Paweł Ćwiąkała (w latach wcześniejszych był to również dr inż. Andrzej Wróbel). Opiekunem naukowym ze strony Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska od początku trwania projektu jest mgr inż. Jacek Stanisz. W 2013 projekt był finansowany z budżetu gminy Limanowa; Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska oraz budżetu AGH (jako Grant Rektorski - edycja 2013).

W dniach 18-20.04.2013 r. przeprowadzono geologiczno-inżynierski i geodezyjny wywiad terenowy oraz ustalono lokalizację punktów pomiarowych na osuwisku i w jego najbliższej okolicy. Następnie, za pomocą stalowych rurek, zastabilizowano 68 punktów oraz sporządzono obszerną dokumentację w postaci szkiców i opisów topograficznych. Pomiar pierwszej serii wykonano w dniach 17–18.05.2013r.

Kolejne sesje pomiarowe odbywały się w terminach: 3-5.10.2013 r., 10-12.04.2014 r., 9-11.10.2014 r., 9-11.04.2015 r., 23-25.10.2015 r. i 14-16.04.2016 r. W czasie wszystkich wyjazdów pomiarowych wykonywano pomiary statyczne GNSS w kilku sesjach na określonych punktach - w tym celu wykorzystywano odbiorniki satelitarne: Leica GPS 500, Leica GPS 1200, Topcon Hiper Pro.

Od pierwszej do piątej sesji pomiarowej włącznie (10.2013 r. - 04.2015 r.) wykonywano również pomiar tachimetryczny przy pomocy tachimetru Leica TCRA 1102Plus oraz jednorazowo (w piątej sesji pomiarowej – 04.2015 r.) Leica Nova MS 50.

Podczas siódmej sesji pomiarowej (04.2016 r.) wykonano nalot fotogrametryczny przy użyciu Bezzałogowego Statku Latającego (BSL - S1000 DJI, aparat fotograficzny - Sony Alpha A7R), dzięki czemu możliwe było opracowanie NMPT i ortofotomapy całego obszaru objętego monitoringiem.

W toku opracowania wyznaczono przemieszczenia poziome i pionowe punktów sieci, porównując wyrównane współrzędne z danych serii pomiarowych. W większości przypadków ruchy były niewielkie i odnoszące się do małej grupy punktów losowo rozmieszczonych na monitorowanym obszarze. Natomiast między serią III i IV (04.2014 r. – 10.2014 r.) zaobserwowano znaczące wartości wektorów przemieszczeń, sięgające do 90 mm. Pomiary tachimetryczne dowiązane do sieci punktów wyznaczonych metodami GNSS dały dokładność wyznaczenia współrzędnych płaskich w układzie bezwzględnym na poziomie +-4 – 5 mm.

Równolegle, raz w roku pracownicy Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska wraz ze studentami z KN GI SIGMA prowadzą kartowanie granic zewnętrznych osuwiska.

Wyniki prac geologiczno-inżynierskich oraz geodezyjnych po każdej serii pomiarowej zbierane są w formie raportów, które przekazywane są wójtowi gminy Limanowa - Panu inż. Władysławowi Pazdanowi. W przyszłości planowane są kolejne sesje pomiarowe monitorujące stan osuwiska.Uzyskane wyniki opracowania po każdej serii pomiarowej zbierane są w formie raportów, które przekazujemy wójtowi gminy Limanowa. W przyszłości planowane są kolejne sesje pomiarowe monitorujące stan terenu osuwiska.